" Zbliżenie do przyrody ojczystej budzi poczucie potęgi Ziemi Rodzinnej – Aleksander Janowski "

Kultura natury, czyli kolejnych 100 lat dla następnych pokoleń

Jan Gwalbert Pawlikowski patriotą był. Był też polskim ekonomistą, publicystą i politykiem, historykiem literatury, taternikiem, no i jednym z pionierów ochrony przyrody. W setną rocznicę uzyskania przez Polskę niepodległości zacytuję Pawlikowskiego:

“Człowiek pierwotny żył z przyrodą i z przyrody. Stawiał swój dom jak go stawiał bóbr, zaopatrywał się w łup jak ryś lub wydra, karmił się owocami i ziarnem jak ptaki, gromadził zapasy jak chomik i przerabiał je jak pszczoła. Żył z przyrody, ale jej nie niszczył. Lecz gdy rozmnożył się zbytnio i spotężniał, stał się dla niej plagą jak myszy lub szarańcza. Wtedy ujrzawszy ją odartą z wesołej zieleni, obaczył się i zatrzymał. Postanowił chronić ją przed własnem łupiestwem i przywrócić jej piękność i zdrowie. Ale to co osiągnąć zamierzał, osiągnąć się nie da, – stan dawny minął bezpowrotnie; ten co przyjdzie, będzie zgoła czemś nowem. Kultura wyszła z przyrody i nosiła długo na sobie jej cechy; potem zwróciła się przeciw niej. A kiedy pod nowoczesnem hasłem «ochrony» zawiera z nią znowu przymierze, to pod wpływem tego prądu odnowiona przyroda nie będzie już tem, czem była dawniej: będzie ona nieodzownie nosić na sobie cechy tworu kultury. Tylko, miejmy nadzieję, nie tej kultury filisterskiej i barbarzyńskiej, która z miłości do przyrody zrobiła sobie modną suknię, lub pojęła ją jako źródło nowych kramarskich zysków, ale kultury prawdziwej, wewnętrznej kultury ducha i serca. Hasło powrotu do przyrody, to nie hasło abdykacji kultury, – to hasło walki kultury prawdziwej z pseudokulturą, – to hasło walki o najwyższe kulturalne dobra”

Jeśli nie będziemy dbali o naszą przyrodę, to jaka będzie Polska naszych wnuków?

YOU MIGHT ALSO LIKE

0 Comments

Leave A Comment

Your email address will not be published.