Nordic Skater – wywiad z Per Sollerman

Rewild.pl: Per – Odkrywam Ciebie od kilku dni, jak dobrą książkę. Z każdą kolejną kartką jeszcze bardziej intrygujesz i przyciągasz. Wszystko zaczęło się od pewnych butów… Czy podzielisz się z nami tą historią?

Per Sollerman: Kupując outdoorowy sprzęt staram się wybierać firmy, które od lat słyną z wysokiej jakości produktów, zwłaszcza ręcznie wykonywanych. Najlepiej, jeśli oferują produkty dedykowane różnym aktywnościom: wspinaczka, jazda na nartach, wędrówka (w moim przypadku zdecydowanie po lodzie) ale także nadające się do kawiarni.

Patagonia Yvon Chouinarda była moją pierwszą, świadomie wybraną marką (w książce Let My People Go Surfing znalazłem doskonały cytat: “Im więcej wiesz, tym mniej potrzebujesz”). 30 lat temu nie było łatwo znaleźć w Skandynawii produkty Patagonii. Zamówiłem więc katalogi z USA. Kiedy przeglądnąłem je od deski do deski i wybrałem konkretne rzeczy, pozostało znaleźć sposób ich dostarczenia do Norwegii. Mógł to być przyjaciel, który przed podróżą do USA dostanie listę upragnionych rzeczy ( szczerze mówiąc – produktów, których nikt inny nie miał), albo należało zadzwonić do obsługi klienta w Kalifornii i zamówić telefonicznie.

Tak powoli dochodzimy do zdjęcia, udostępnionego na Instagramie przez markę Lundhags .
 
32 lata temu poznałem moją żonę i moich teściów. Teść miał piękną parę butów, zawieszoną na gwoździu w jego hobbystycznym warsztacie stolarskim. Używał ich do corocznej, tygodniowej wędrówki i wędkowania w Laponii / północnej Szwecji. Robił tak przez wiele lat, a sama wyprawa była dla niego bardzo ważna. Gdy dołączyłem do niego za pierwszym razem, poczułem się w pełni zaakceptowany, jako zięć 🙂 Pamiętam, że w tym czasie miałem parę naprawdę złych butów z membraną Gore-Tex (w tamtych czasach wszystko musiało być Gore …) Zawsze szliśmy wiele kilometrów w podmokłym terenie, często w strugach deszczu. Miałem przemoczone nogi i kilka pęcherzy na stopach. On, w swoich jednowarstwowych, skórzanych butach zawsze był suchy. Po każdej wyprawie, starannie czyścił i impregnował buty. Teść nie żyje od wielu lat. Buty odziedziczył mój szwagier. Używa ich znacznie częściej i wciąż są w porządku, ale prawdopodobnie czeka je niebawem wysyłka do Urbana, szewca w Lundhags, w Järpen (nieopodal Åre). Wysłałem mu zdjęcie butów, wraz z ich historią. Urban odpowiedział, że był zaangażowany w szycie tego modelu około roku 1985, ale niestety już dawno przestano je produkować. Minęło kilka lat, zanim sam stałem się użytkownikiem produktów Lundhags. Kiedy raz zaczniesz je używać, nie ma już odwrotu. Dla mnie Lundhags jest jak Patagonia!

Firma Lundhags została założona w roku 1932 przez ludzi, którzy wiedzieli wszystko o wędrówkach i innych zajęciach na świeżym powietrzu, a także o ręcznie szytym obuwiu. Za radami teścia używam jednowarstwowych, skórzanych butów przez cały rok, we wszelkiego rodzaju aktywnościach… Tak, zakładam je także idąc na miasto i do kawiarni! Nadszedł czas, aby zabrać je do szewca, bo przednia część podeszwy całkiem się zużyła. Pomyślałem, że muszę całkowicie wymienić podeszwy, ale kiedy zadzwoniłem do Urbana z Lundhags, był całkowicie zdeterminowany, by całkowicie odrestaurować buty bez użycia nowych podzespołów.
 
Ok, oczywiście mogłem zabrać je do lokalnego szewca tutaj (w Norwegii) i je naprawić. Wysłałem je jednak do Järpen , bo wcześniej wysłałem tam dwie pary naszych butów do naprawy. Jedne wymagały niewielkich nakładów pracy, drugie potrzebowały wymiany podeszw po 15 latach użytkowania. To buty były mojej żony. Jest ogrodnikiem i używa ich w codziennej pracy przez cały rok, także w czasie wolnym. Urban (którego nigdy nie spotkałem, a który zawsze chce rozmawiać ze mną o jeździe na nartach i pogodzie w Norwegii) zadzwonił, gdy tylko otrzymał buty pocztą. Powiedział, że nowsze buty szybko naprawi,, ale wyzwaniem będą buty mojej żony. Wiedząc jednak, ile znaczą dla niej, postanowił zrobić wszystko, by je ocalić. Miał jednak wątpliwości w zakresie zlecenia, bo taka naprawa zapowiadała znaczne koszty dla klienta.
 
Kilka tygodni później otrzymałem paczkę. Obie pary wyglądały jak nowe, a naprawa kosztowała finalnie niewiele więcej, niż koszt standardowej usługi! Dla mnie jest to najlepszy przykład zrównoważonego rozwoju! Nadal będę używał produkty Lundhags. Nadal będę je powierzał opiece Lundhags, z siedzibą w Järpen, w Szwecji!
 
Lundhags ma również dużą wiedzę w temacie Nordic Ice Skating. Firma produkuje fantastyczne łyżwy, ze szwedzkiej stali o najwyższej jakości. Kolekcja obejmuje także plecaki, ubrania i sprzęt bezpieczeństwa. Oczywistym jest więc mój wybór marki także na lodzie.

Rewild.pl: Dla mnie to kilkupoziomowa historia.  Buduje ciepły wizerunek Lundhags, jako outdoorowej marki na wiele lat, dla wielu pokoleń. Lubię Lundhags. Niestety ich produkty nie są dostępne na polskim rynku.

…To także opowieść o rodzinie, rytuałach, akceptacji i pasji.

W jednym z filmów odkrywasz przed nami swój dom. Dom pełen ciepła, muzyki z winyli ( jestem melomanem i  audiofilem więc, to temat na osobny wywiad ) i miłości. Twoja żona jest  osobistym przewodnikiem po temacie ekologii i zrównoważonego rozwój. Jak więc te dwa tematy wyglądają w Waszym domu, codziennym życiu i pracy?

W ostatnich latach daje się zauważyć mocny nacisk na temat ekologii i zrównoważonego rozwoju. Wszyscy przecież słyszeliśmy te ponure raporty o tym, co robimy z Matką Ziemią. Nie chcę jednak odpowiadać na wielkie pytaniach w tym zakresie. Jest wiele osób, które mają większą wiedzę, niż ja.

Cieszę się, że jestem świadomą osobą, która każdego dnia stara się robić pozytywne rzeczy i w coraz większym stopniu. Staram się myśleć w sposób zrównoważony, choć pewnie nie zawsze ekologiczny. W chwili obecnej nie można w sposób ekologiczny wyżywić całego świata. Należy zdecydowanie dążyć do tego i mieć jako ostateczny cel.

Zrównoważony rozwój jest dla mnie oczywistym wyborem. Moja żona zawsze koncentrowała się na tym, dzieląc się swoją mądrością i wiedzą, na długo zanim temat stał się modnym… Staramy się wspierać lokalnych rolników produkujących ekologiczną żywność. Fakt,że takie produkty kosztują więcej, ale wysoka jakość i zdrowe produkty powinny kosztować więcej. Kompostujemy, segregujemy odpady, nie marnujemy żywności, świadomie korzystamy z wody i energii … W naszym letnim domku uprawiamy własne warzywa. Krótko mówiąc robimy wszystko, co na naszym poziomie możemy zrobić dla środowiska.

Jako fotograf pracuję multidyscyplinarnie ze zdjęciem, jako producent i razem z moją żoną w gospodarstwie ekologicznym. Jeśli chodzi o pracę w gospodarstwie, jedyną drogą jest ta zrównoważona i ekologiczna, ponieważ gospodarstwo jest certyfikowane ekologicznie 🙂 Jako producent byłem zaangażowany w projekt od wielu lat, a zwieńczeniem jest coroczna ceremonia Food Prize Matprisen, podczas której nagradzamy wszystkich szefów kuchni , rolników, restauracje i pisarzy, którzy pracują na rzecz zrównoważonego rozwoju i ekologii. Jeśli chodzi o fotografię, niestety nie mogę wymyślić nic nadzwyczajnego. Na swojej stronie internetowej próbuję wyjaśnić, dlaczego uwielbiam fotografię kulinarną
 
Fotografia kulinarna to coś więcej, niż dokumentowanie potraw serwowanych na talerzu. Szefowie kuchni, rolnicy, producenci i produkty są gwiazdami w moim obiektywie! Ważnym jest dla mnie, by uwieczniony obraz ukazał magię!
 
Wracając do tematu aktywności na świeżym powietrzu opisałem już to, co jest dla mnie ważne … Mogę to skrócić do jednego zdania: nie kupuję już produktów Gore-Tex.
 
Naturalne materiały, jak wełna i (ekologiczna) wiatroodporna bawełna, są często najlepszym wyborem na lodzie!

Rewild.pl: Chciałbym teraz porozmawiać o Twojej sportowej pasji, zwłaszcza Nordic Skating. Co Ciebie w urzekło w tym sporcie?

Per Sollerman: Uprawiałem nurkowanie, spadochroniarstwo, narciarstwo, jazdę na rowerze, wspinaczkę, kajakarstwo morskie a obecnie łyżwiarstwo. We wszystkich tych sportach jesteś zależny od jednego lub kilku żywiołów. Kajakarstwo i wspinaczka górska wywarły na mnie chyba największy wpływ … do czasu, gdy odkryłem lód i łyżwy.

Na początku każdego sportu ciekawił mnie aspekt bezpieczeństwa i ryzyka. Moja filozofia zawsze polegała na tym, że kiedy już to zgłębisz, możesz zacząć odkrywać nowe możliwości i przesuwać granice. W fotografii mówi się, że musisz znać zasady fotografii, aby je łamać. To samo dotyczy sportów outdoorowych. Nie mówię, że powinieneś być diabłem, ale powinieneś czuć się komfortowo w stawianiu czoła wyzwaniom. Nordic Ice Skating ma tak wiele odmian, że musisz mieć pełną wiedzę i kontrolę. Lód zmienia się nieustannie. Tworzy się w różnym czasie, w zależności od głębokości wody, temperatury, siły wiatru lub np. czystego nieba. Gdy lód już jest, istnieją różne obszary, na których trzeba szczególnie uważać: pod mostami, na zakolach, płytkich partiach itd. Na morskim, słonym lodzie masz jeszcze więcej rzeczy do przemyślenia. Lód jest nietrwały i stale należy szukać idealnego lodu.

Nazywam to czarnym lodem. Ma około 4-7 cm i nie zaczął jeszcze pękać … Jest całkowicie gładki, przejrzysty i w większości pozbawiony tarcia.
 
Wolność na lodzie, szybkość, przyjaciele, rozmowy przy ognisku, pojawiające się poczucie bycia mistrzem cienkiego lodu… to wszystko sprawia, że chcę jeździć tak często, jak to tylko możliwe. Zwykle zaczynam myśleć o lodzie pod koniec lipca. Zaczynam robić plany na sezon i sprawdzam sprzęt. Wiem, że lód pojawi się około połowy listopada. Od tego czasu jeżdżę do końca marca (czasem nawet dłużej).
 
Wczesne poranki ze wschodem słońca, późne popołudnia z czerwonym niebem, cienki lód, który czasami prowadzi do mimowolnej kąpieli, ale najczęściej niesie cię w dal. To wszystko sprawia, że ten sport jest spektakularny!

Trudno to wytłumaczyć komuś, kto nigdy nie próbował Nordic Skating. Na początek polecam przyjrzeć się mojemu profilowi na Instagramie oraz filmom na Vimeo, aby lepiej zrozumieć i poczuć to.

Rewild.pl: Czy to sport dla każdego?

Per Sollerman: Tak, absolutnie! Tyle samo radości będziesz miał jako początkujący, jak i doświadczony skater. Możesz dostosować swoje ambicje do trasy i tempa grupy, aby ich uczyć i prowadzić. Niesamowitym doświadczeniem jest widzieć ich uśmiechy i zaangażowanie!
 
Jednego dnia wybieram się z żoną, która lubi jeździć powoli i nie więcej niż 20 km. Następnego dnia jeżdżę z osobami, które chcą jechać szybko i daleko (najlepiej 60-90 km).

Rewild.pl: Czy  to drogi sport? Jaki sprzęt należy kupić?

Per Sollerman: Oczywiście łyżwy. Są one dostępne w różnych kombinacjach. Można na przykład używać butów turystycznych w rodzaju wiązania snowboardowego, przymocować wiązanie Rottefella BC lub NNN (to moje ulubione). Łyżwy kosztują od 120 do 250 Euro plus koszt butów. Musisz zaopatrzyć się w ice claw. Jest niezbędny, by wydostać się na powierzchnię, jeśli wpadniesz pod cienki lód. Potrzebujesz także plecaka z wodoodpornym workiem, w którym będziesz przechowywał komplet suchych ubrań na zmianę. Powinieneś mieć linę ratunkową, by rzucić ją towarzyszowi, jeśli wpadnie do wody. Być może najważniejszą rzeczą jest jednak para lodowych prętów. Te pręty nie są typowymi kijkami. Mają znacznie twardszą końcówkę, którą przecinamy lód, by sprawdzić jego grubość. Zazwyczaj mówimy, że te pręty są naszymi oczami. Bez nich nie odczytasz lodu. Cały zestaw kosztuje 350-600 euro, ale wchodzisz w posiadanie sprzętu, który nie wychodzi z mody i posłuży Ci przez wiele lat.

(Lundhags Nordic Skating products , Lundhags workbook )

Rewild.pl: Czy na koniec możesz podzielić się kilkoma cennymi poradami, aby ten piękny sport był bezpieczny?

Per Sollerman: Przede wszystkim pamiętajmy, że ten wywiad nie jest w żadnym wypadku instrukcją czy szybkim przewodnikiem w zakresie zachowywania się na lodzie. To, co opisałem, stanowi jedynie wprowadzenie w tajniki Nordic Ice Skating.

Zanim zaczniesz myśleć o wyjściu na lód:
 
-jeśli jesteś początkującym, dołącz do grupy o większym doświadczeniu, nie mniejszej niż trzy osoby

-zapisz się na kurs bezpieczeństwa na lodzie lub przynajmniej wysłuchaj doświadczonych, których masz przy sobie.

-pamiętaj, że nie ma bezpiecznego lodu, tylko bezpieczni łyżwiarze! Tylko twoja właściwa ocena sytuacji pozwoli bezpiecznie podróżować po lodzie.

-powinieneś posiadać minimalne wyposażenie bezpieczeństwa, które opisałem powyżej.
 
Pamiętaj, że lód jest nietrwały. Lód, na którym byłeś wczoraj byłeś, dziś może być całkiem inny. Lód poniżej 10 – 7 cm jest przeznaczony tylko dla doświadczonych lub w grupie doświadczonej jak np ja. Jak już zdobędziesz kontrolę nad sobą i tym co dzieje się wkoło, wejdź na lód i ciesz się!

Rewild.pl: W Twoich filmikach  odkryłem przyrodę na nowo,  z innej perspektywy. Na co dzień chodzę po górach i w lesie. Ty proponujesz spojrzenie na tę samą przyrodę od strony wody. Piękne są te obrazy. Piękna jest też cisza, którą przecinają jedynie łyżwy, sunące  po czarnym lodzie. Chyba odkryłem nową pasję. Szkoda, że zima się już kończy….

Tam dowiecie się więcej.